KATEGORİLER
- Şehir Kapıları ve Kuleler
- Cami ve Mescidler
- Çarşılar
- Tarihi Sebiller
- Zaviyeler
- Türbeler
- Hamamlar
- Yokuş ve Caddeler
- Sur İçi Diğer Eserler
- Müslüman Mezarlıkları
- Şehir Mahalleleri
- Ribatlar
- Medreseler
- Zeytin Sıkma Yerleri
- Hastaneler
- Hankahlar
- Kahvehaneler
- Alim Kabirleri
- Kütüphaneler
- Hanlar
- Gayrimüslim Mabedleri
- Kültür Merkezleri
- Şehir Dışı Eserler
- Hristiyan Mabedleri
- Şehir Dışındaki Türbeler
- Yahudi Mabedleri
- Müzeler
KATEGORİDEKİ MADDELER
Cuma Çarşısı
İsimlendirme: Sadece cuma günleri sadece açıldığı için bu isimle anılır.
Çarşının Konumu: Eski şehir surları içerisinde olup kuzeydoğu tarafındadır. Sultan havuzu yakınındadır.
Genel Bilgi: Geçmişte koyun pazarı olarak kullanılıyordu özellikle kurban bayramlarında çok canlı bir çarşıydı.İşgal sonrası pazar kaldırılarak çöplük alanına dönüştürüldü. Vakıflar Daire başkanlığı tarihi çarşıyı canlandırmak için yoğun gayret gösterdi ama maalesef sonuç alınamadı.
Bab Hıtta Pazarı
İsimlendirme: Hıtta Mahallesine nispeten bu isim verildi
Çarşının Konumu: Hıtta mahallesinde olup, Mescid-i Aksa’ ya çok yakın konumdadır, eski beldenin kuzeydoğu tarafında yer alır.
Genel Bilgi: Bu çarşı fırınlar bölgesi olarak tanınır. Diğer çarşılardan uzak olup, müstakildir.
Babul Amud Çarşısı
Güneyde Bab Khan Al Zayt ve kuzeyde Bab Al Amoud arasında, Bab Al Amoud’un girişinde yer almaktadır. Ziyaretçiler pazara, batıda Salahiye Hankahı, doğuda Müfüt yokuşuna giden ara sokaktan ulaşır. Pazar’da klasik ve yeni markalara ait susam yağı ve benzeri yöresel ürünler satılır.
Vad Mahalle Çarşısı
İsimlendirme: İsmini bulunduğu mahalleden alır
Çarşının Konumu: Vad Caddesinden başlayan çarşı orta kısmında Çile yolu ile kesişerek Burak Duvar'ında bitiyor.
Genel Bilgi: Kudüs’ün önemli çarşılarından bir tanesi olan Hanul Zeytçarşısıyla birleşen Vad çarşısının bazı alanlarda üstü açıkken bazı alanlar kubbelerle kapatılmıştır.Daha önceleri esnaf daha çok gıda ticareti yapıyordu son zamanlarda daha çok hediyelik eşya ve tekstil ürünler satılıyor.
Hristiyanlar kalabalık gruplar halinde çile yolundan geçerken bu çarşıyı kullanmaktadırlar.
Çile Yolu Çarşısı
İsimlendirme: Çile yoluna nispeten bu isim verilmiştir. Filistin eski müftüsü Emin El Hüseyni…nispeten müftü yokuşu çarşısı da denir
Çarşının Konumu: Hanul Zeyt ile Vad Mahalle çarşısının arasındadır.
Genel Bilgi: Bu çarşı Hristiyanlar tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır. Hacı olmak için takip ettikleri “elemli yol “un 5. Ve 6. Merhaleleri bu çarşı içerisindedir. Turistlerin uğrak yerlerinden olan çarşıda günümüzde hediyelik eşyalar satılıyor.
Han El Zeyt Çarşısı
İsimlendirme: Eski beldenin meşhur tanınmış ve eski hanlardan bir tanesidir.
Çarşının Konumu: Kıyamet Kilisesinin doğu tarafında135 metre uzaklığındadır. Aynı zamanda Şam Kapısı çarşısına da yakındır
Genel Bilgi: 1336 yılında El Emir Yusuf Tenkez El Nasari, Muhammed Bin Kalavun yardımcılarından tarafından yaptırıldı. Eski şehir surları içerisinde en güzel tarihi çarşılardan bir tanesidir.
Zeytinyağı sıkan, baharat satan, el yapımı maketlerin yapıldığı ve sedef ustalarının bulunduğu çarşıdır. Turistlerin rağbet ettiği mekânlardandır.
Yeni Kapı Çarşısı
İsimlendirme: Eski beldenin kapılarından Yeni Kapıya yakınlığı nedeniyle bu isimle bilinir.
Çarşının Konumu: Yeni Kapı ile Kazona otelinin arasındadır. Kudüs Kalesinin yakınlarındadır.
Genel Bilgi: Daha çok Hristiyanlarınalışveriş yaptığı çarşı diğer çarşılar gibi faal bir şekilde kullanılıyor
Suveyka Allun Çarşısı
İsimlendirme: Adını İbrahim Er Randiy El Endelüsi’den aldı
Çarşının Konumu: Hristiyan mahallesinde El Halil Kapısına yakındır Burak Duvar’ına kadar uzanır
Genel Bilgi: Tarihi eşyalar ve eski eserlerin ağırlıklı olarak satıldığı bir mekândır.
Hristiyan Mahallesi Çarşısı
İsimlendirme: Hristiyan mahallesinde olduğu için bu adı aldı
Çarşının Konumu: Hristiyan mahallesinde, Selahaddin Eyyubi külliyesi yakınındadır
Genel Bilgi: Turistlerin çok tercih ettiği ermeni esnafının yoğun olduğu bir çarşıdır.
Eftimus Çarşısı
İsimlendirme: Yunanlı Efitimus ’un adını almıştır.
Çarşının Konumu: Hanul Zeyt ile Aktarlar çarşısının yakınlarındadır.
Genel Bilgi: 1902 yılında Osmanlı zamanında yapıldı. 13 dönümlük alana sahip olan çarşının 4 tane kapısı bulunuyor.
Nuhhasin (Bakırcılar) Çarşısı
İsimlendirme: Bakırcı esnafı çok olduğu için bu isimle bilinir.
Çarşının Konumu: Eski beldede Kasaplar çarşısının kuzeyinde, Han El-Zeyt çarşısının güneyindedir
Genel Bilgi: Çarşı Memluklular döneminde 1250li yıllarda yapılmıştır.
Çarşı tarihi olarak bakırcılardan oluşuyordu. Yapım ve parlatma işlerinin ustalıkla yapıldığı çarşıda şu an tek bakırcı esnafı bulunmaktadır.
Pazar Çarşısı
İsimlendirme: Pazardan dolayı bu ismi aldı
Çarşının Konumu: Eski beldenin batı tarafında, diğer çarşılarının yakınlarındadır.
Genel Bilgi: Esasında Vakıflara ait olan mekânsonra şahıs mülkü haline geldi. Eskiden sebze ve meyve satılmaktaydı. Günümüzde ise hediyelik eşya satılmaktadır.
Kasaplar Çarşısı
İsimlendirme: Kasap esnafı çok olduğu için bu isimle bilinir.
Çarşının Konumu: Eski şehrin batı tarafında pazar çarşısın sonundadır.
Genel Bilgi: 1099 ile 1187 yılları arasındaEyyubiler tarafından restorasyonunu yapıldı. 28 sütun üzerinde bulunan çarşı üstü kapalıdır Daha önceleri 100 dükkânbulunan çarşıdaki 68 dükkân İşgalyönetimi tarafından kapatıldı. Günümüzde halen kasaplar çarşısı olarak hizmet vermektedir.
Aktarlar Çarşısı
İsimlendirme: Baharat ve doğal otlar satıldığı için bu isim verilmiştir.
Çarşının Konumu: Eski beldenin batı tarafında olup kasaplar çarşısı ile Havacat çarşısının arasındadır.
Genel Bilgi: Memluklular döneminde yapılan çarşının bazı yerlerde üstü kapalı bazı yerlerde kubbelidir. İçerinde 77 adet dükkânbulunmaktadır. Esnafı nöbet tutma şuuru içinde yüksek vergiler ödeyerek çarşıyı açık tutmaya çalışıyor.
El Havacat Çarşısı
İsimlendirme: Esnaf arasındaki yabancı satıcılardan dolayı bu isimle bilinir.
Çarşının Konumu: Eski beldede Attar çarşısının doğusundan başlayıp Yahudi çarşının güney tarafında bitmektedir.
Genel Bilgi: Eskiden yabancılar bu çarşıda kuyumculuk yapıyorlardı. Onlar taşınınca kumaş satılmaya başlandı.
1927 yılındaki depremden çok etkilendi. 541 metrelik çarşıdan 57 metrelik kısım kaldı Bugüne kadarda restorasyon yapılmadı.
Hasırcılar Çarşısı
İsimlendirme: Hasırcılar ve halıcılardan dolayı bu ismi aldı.
Çarşının Konumu: Eski beldenin güney tarafındadır.
Genel Bilgi: Oldukça küçük olan çarşıda şu an ticari hayat yoktur. Yahudi mahallesine gidenler yol olarak kullanmaktadırlar
El Başura Çarşısı
İsimlendirme: Kale anlamına gelen başura isminin niye verildiği bilinmemektedir.
Çarşının Konumu: Eski beldenin batı tarafında, aktarlar çarşısının güneyindedir.
Genel Bilgi: Romalılar döneminden kalma çarşının özelliklerinden birisi ev sahipliği yaptığı tarihi Romasütunlarıdır. 1967 yılından sonra işgalciler bir kısmını kapatıp arkeoloji kazılar yaptılar ve ismini “Alkardo” olarakdeğiştirdiler.
Yahudi Çarşısı
İsimlendirme: Yahudiler bu bölgede yoğun olduğu için bu isimle bilinir.
Çarşının Konumu: Müslüman çarşılarının yakınlarındadır. Uzun çarşılardan bir tanesidir
Genel Bilgi: 19. yüzyılda inşa edilen çarşıda daha çok yahudi esnaf bulunmaktadır. 1967 yılındaki Altı Gün savaşı sırasında çarşının bir kısmı yıkıldı.
Büyük Çarşı
İsimlendirme: Büyüklüğünden dolayı bu ismi aldı.
Çarşının Konumu: Yahudi çarşısının civarında, Silsile kapısına yakındır.
Genel Bilgi: Çarşı 2 kısma ayrılıyor ilk kısmının üstü kapalı, kalan kısmının üstü açıktır. Ortasında Sultan hanı bulunmaktadır. Zeytinyağı sıkımı yapılan çarşıda taze sebze ve meyvede satılmaktadır.
Kattanin Çarşısı
İsimlendirme: Pamuk ürünleri satanlara nispeten bu isimle anılır.
Çarşının Konumu: Mescid-i Aksa’nın batı tarafında, Mathara ve Demir Kapı’nın arasındadır.
Genel Bilgi: 1336 yılında Emir Yusuf Tenkez El Nasari tarafından yaptırıldı. 100 metre uzunluğunda 10 metre genişliğindedir. Yaklaşık olarak irili ufaklı 60’a yakın dükkân bulunmaktadır. Biri Vad caddesinde diğeri Kattanin kapısından olmak üzere iki girişi bulunuyor. Oldukça merkezi konumlu olan çarşıda Şifa Erkekler hamamı da bulunuyor. Mescidi aksanın altına doğru uzanan “sözde” arkeolojik kazılardan dolayı çarşının bazı bölümlerinde çökme tehlikesi bulunmakta.
İşgal yönetiminin baskıları, ağır vergilerine rağmen çarşı esnafı nöbet tutan muhafız şuuru ile dükkânlarını açık tutmaya devam ediyor.
Silsile Kapısı Çarşısı
İsimlendirme: Silsile Kapısı’na yakın olduğu için bu isimle anılır.
Çarşının Konumu: Müslüman mahallesinde olup Eşrefiye ve Tenkeziyemedreseleri arasında, Silsile Kapının karşısındadır. Burak Duvarı’na çok yakındır.
Genel Bilgi: Bu çarşı içerisindeTürkan Hatun Türbesi, Halidiye Kütüphanesi, Silsile Kapı Sebili, Sultan Zahir Barkuk Hanı, Halidiye Ailesinin Kabirleri gibi birçok İslami eserler bulunmaktadır.
Şu anda özellikle turistik eşya satışına yönelik dükkânlar mevcut. Burak Duvarına yakın olduğu için işgal yönetimi ile sürekli sıkıntı yaşanmaktadır.
Dibağa (Dericiler) Çarşısı
Çarşı kadim şehir Kudüs’te Kıyamet Kilisesinin yanı başındadır, Osmanlı döneminde yapılan çarşı o dönemde dericilik zanaatkârların ilgi duyduğu ve yoğun yaptıkları işlerden birisiydi özellikte bu çarşıda bulunuyorlardı. Çarşının şimdiki durumu ise turistlerin yoğun geçtiği bir yer olması hasebiyle hediyelik içerisinde eşya satılmaktadır.