Mevleviyye Mescidi

Mescid Sadiyye mahallesinde Şam ile Sahire kapılarının tam ortasında bulunmaktadır. İsmini Memluklular döneminde Kudüs’e yerleşen tasavvuf tarikatı Mevlevi tarikatından almaktadır. Banisi Kudüs valisi Hüdaverdi Bek tarafından 1586 yılında inşa edilmiştir. Mescidin şimdiki durumu Mevlevi hankahı bağlıdır, konumu hasebiyle mescidin minaresi eski beldenin tamamını panoramik olarak görmektedir. Mescid Mevlevi Hankahı içerisinde olup, duvarlarından birisinin Kudüs’lü ailesiyle birlikte ortak duvar kullanıldığı için gari muntazam şekildedir. Mihrabı ise namaz kılınan zeminde 2 metre yüksekliktedir, sağında ve solunda iki uzun şamdan bulunuyor üst tarafı tac kısmı dediğimiz ise çok güzel süslemeler yapılmıştır. Yavuz Sultan Selim dönemi itibariyle Mevlevi tarikatı özel olarak sahip çıkılmış ve mescidin bulunduğu yapı bu tarikat için vakfedilip hankah ve zaviye olarak kullanılmaya başlamıştır. Yavuz Sultan Selim 1516 yılında Kudüs’ü Şerif’i fethetmesiyle birlikte Mevleviyye tarikatının hocası ve Kudüs’teki tüm hoca ve dervişlere 500 Akçe hibe etmiştir. Yapı Osmanlı döneminden önce inşa edilmiş birinci katı Fatimiler döneminde yapılmış ikinci katı ise haçlılar döneminde inşa edilmiş Agnos kilisesi olarak kullanmışlardır. Hacı Hüdaverdi yapıyı vakfetmiş kapısının üstünde ‘’ Mevlevi Hankahı ismini taşıyan bu makamı şerif büyük Emir Ebu Seyfeyn Gazi tarafından hicri 995 yılında inşa edilmiştir’’ Hankahın içerisinde Mevlevi tarikatının en önemli kitaplarını barındıran bir kütüphaneye sahiptir, bunların en önemlisi Mevlevi tarikatının müessisi olan Mevlâna Celaleddin El Rumi hazretlerinin mesnevi kitabıdır. Makdis’li tarihçi yazar Muhammed Ğoşe kütüphanede 70’den fazla Türkçe eserin olduğunu söylemektedir. Mescid Muhibeedin Efendi tarafından 1724 yılında geniş kapsamlı bir restorasyon geçirmiştir. 1927 yılında Kudüs’ü vuran büyük depremde ciddi anlamda zarar gören minare ve hankah aynı yıl içerisinde restorasyonu yapılmıştır, hankahtan geriye kalan sadece mescid kalmıştır. Beş vakit namaz kılınmaktadır artık sadece mescid olarak anılıyor geriye kalan odalar ise Makdisliler tarafından mesken olarak kullanılmaktadır.