• Kadim Şehir Kudüs - Arzın Arşa Kavuştuğu Yer
KATEGORİLER

Ramban Sinagogu

Sinagog, Yahudi Mahallesi'nin ortasında, Ömer bin Hattab Camii'nin yakınında yer almaktadır.Haham Moshe Bin Nahman'a (Ramban) atfedilmektedir. Sinagog, dört mermer sütunla desteklenen bir kubbeden oluşuyordu. Bu bilgiden birçok Yahudi kaynağında bahsedilmiş olmasına rağmen,Rumban Sinagogunu miladi 1400 yılına kadar gören olmamıştır. 1474 yılında yıkılan sinagog ertesi yıl yeniden inşa edilmiştir. 1588 yılında kapanıncaya kadar kullanılmıştır. Ardından mülkiyeti Yahudi cemaatinin birikmiş borçları nedeniyle özel mülkiyete (Müslüman bir aileye) geçmiştir. 1967 yılına kadar Filistinli bir ailenin malı olarak kalmıştır. Çevre bölgesine el konulduktan sonra restore edilmiştir ve o zamandan beri sinagog olarak kullanılmaktadır.

Sinagogun uzunluğu 21,5 metre, genişliği 6,7 metre, yüksekliği 7,3 metredir. Kesişen kemerlerle örtülü dört sütunlu bir salondan oluşur (Şu anda kubbe yoktur).Salonun ortasında duaları okumak için kullanılan platform (Bamah) yükselmektedir. Bina günümüzde kültür ve eğitim merkezi olarak kullanılmaktadır. Modern bina eklentileri, tarihi binanın üç katı büyüklüğünde inşa edilmektedir.

KATEGORİDEKİ MADDELER

    Dörtlü El İsferdiyye Sinagogu

    Bu sinagoglar Yahudi Mahallesi'nin dörtte birini oluşturmaktadır. Mahallenin ortasında cadde seviyesinin birkaç basamak altında bulunur. Dışarıdan bakıldığında sinagogları mimari açıdan ayıran hiçbir şey bulunmadığından ayırt edilmesi zordur. Aralarında sınır da yoktur ve tek bir binaymış gibi dururlar. Bu sinagoglar 1586'da Ramban Sinagogu'nun kaybından sonraon yedinci yüzyılın başında doğu Yahudileri (Sefarad) tarafından kuruldu. 1625 yılında kurulan ilki içlerinde en büyük sinagog olup, Yohanan bin Zakai sinagogu ismindedir ve bazılarına göre en önemlisidir. Ortasında sunak bulunan dikdörtgen yapılı büyük bir salon şeklindedir.

    İkinci sinagog Peygamber Elia Sinagogu'dur. İlk sinagogun-yani Yohanan bin Zakai Sinagogu'nun- kuzeybatısında yer alır. Aralarını bir duvar ayırır.Sinagog, üzeri kubbe ile örtülü düzensiz şekilli kare bir salondan oluşur. Salonun etrafında bir grup küçük oda bulunur. Miladi 1720 civarında, iki sinagog arasındaki alana (yaklaşık 13 metre uzunluğunda ve 3.70 metre genişliğinde) bir çatı eklenmiş ve Orta Sinagog olarak bilinen ek bir sinagog oluşmuştur. Bu sinagoga, Yohanan bin Zakai Sinagogu'nun kuzey duvarından ulaşılabilir. Arada dörtgen şeklide küçük bir koridor bulunur.

    Dördüncü sinagog ise Büyük İstanbul Sinagogu olarak bilinmektedir. Binaya 1740 yılında eklenmiştir. Türkiye'den gelen Yahudiler tarafından yaptırıldığı için "İstanbul sinagogu" denilmiştir. Bu Sinagog, üzerinde yüksek bir kubbe ile kaplı kare bir yapıdan ibarettir. Bu sinagoglar büyük olasılıkla on dokuzuncu yüzyılda bir araya getirilmiş ve tek bir sinagog grubu oluşmuştur. Külliyenin organik büyümesi ve 1967'den sonra eklenen ve yeniden inşa edilen yapı nedeniyle ayırt edilmeleri gayet zordur. On dokuzuncu yüzyılın başında bu külliye kötü durumdaydı ve neredeyse çökmek üzereydi. 1838'de restore edilmiş ve bazı kısımları yeniden inşa edilmiştir. Bir kısmı ise çocuklar için okul olarak da kullanılmıştır.1967'den sonra tekrar restore edilmiştir. Şu an sinagog ve bir dini okul (şiva) olarak kullanılmaktadır.

    Ayrıntılar

    Tifiret İsrail Sinagogu

    AşkenazHaredi topluluğu tarafından inşa edilmiştir. Kurucusu Haham Nissan Beck'in adını taşımaktadır. Bu sinagog, 1862-1872 yılları arasında Haredi cemaatinin merkezi olarak inşa edilmiştir. Sinagog başlangıçta üç kattan oluşuyordu. 1871'de binaya yüksek bir kubbe eklenmiştir. Yapı resmi olarak 1872 yılında açılmıştır. Bina, yaklaşık 20 m uzunluğunda ve yaklaşık 14 m genişliğinde olmak üzere dikdörtgen şeklindedir.Kubbesi yaklaşık 20 metre yüksekliğe ulaşmaktadır. Sinagogun kurucusu Avusturyalı olduğundan Avusturya İmparatoruFrans Joseph kubbe inşaatının maliyetlerine katkıda bulunmuştur. 1948 savaşı sırasında Haganah güçlerinin askeri merkez olarak kullandığı sinagog zarar görmüş, kubbesine makineli tüfekler takılarak askeri kışlaya dönüştürülmüş ve ardından havaya uçurulmuştur. 1967'den sonra sinagogun duvarlarının çoğu yeniden inşa edilmiştir.

    2012'de Kudüs belediyesi sinagogu yeniden inşa etme planını onaylamış ve 29.5.2014 tarihinde temeli atılmıştır.

    Ayrıntılar

    Ur Haim Sinagogu

    Bu sinagog, batıdan Ermeni Mahallesi'ne uzanan hat üzerinde yer almaktadır.1696'da Fas'ın Meknes kentinde doğan ve 1743'te Kudüs'te ölen Haham Attar'a (Ur Haim / Nur al-Hayat olarak ta bilinir) atfedilmiştir. Kendisi 1742'de Fas'tan Filistin'e gelmiştir. Kendisinin bir derslik kurup, bir kısmını da kadınlara ayırdığından bahsedilir. Sinagog Aşkenaz Yahudilerine intikal etmiş ve 1948 olaylarına kadar onlarda kalmıştır. Sinagog, savaş sırasında hasar görmemiştir. 1967'den sonra yeniden döşenmiş ve açılmıştır. Boyut veya mimari açısından ayırt edici herhangi bir özelliği yoktur.

    Ayrıntılar

    Yuşifat Borat Yusuf

    Eski Şehir içerisinde birçok Yahudi dini okulu (şiva) bulunmaktadır. 1914'te kurulan PoratYusefşivası da bunlardan biridir. Ancak inşaat çalışmaları 1923'e kadar devam etmiştir.Okul binası Yahudi Mahallesi'ndeki en büyük binalardan biridir. İki küçük salonun yanı sıra büyük bir amfi salonundan oluşmaktadır. Binada yaklaşık 50 idare ve konaklama odası ile bir kütüphane bulunmaktadır. Bina 1948 savaşı sırasında yıkılmış, 1967'den sonra ünlü İsrailli mühendis MosheSafdie binayı aynı yerinde yeniden tasarlamıştır. Külliye içerisindeki sinagog binasını altı kat kadar inşa edilmiştir. Kubbenin bir kısmı şeffaf bir malzemeden yapılmıştır.

    Ayrıntılar

    Harba (Harap) Sinagogu

    Kudüs'ün Eski Şehrindeki Yahudi sinagoglarının en büyüğü ve en önemlisi, küçük el- Ömer Camii'nin doğu tarafının yanında yer almaktadır.Eski şehre bakıldığında, sinagogun yüksek taş kubbesi görülür. Harba “harabe” demektir ve uzun yıllar harabe olarak kalması nedeniyle bu adı almıştır. Jacob Evi sinagogu ismini inşa edilmesi için cömertçe bağış yapan Baron JacobRothschild'den almaktadır. Bu bina 1701 yılında Polonya ve Doğu Avrupa Yahudileri tarafından, özellikle Polonya kökenli Yahudiler için yaptırılmıştır. Ancak Yahudilerin arazinin parasını ödeyememesi nedeniyle inşaat tamamlanamamış ve bir asırdan fazla bir süre harabe halinde kalmıştır. Sorun, 1854'te İstanbul'da İngilizlerin arabuluculuğuyla bir padişah fermanının çıkarılmasıyla çözülmüştür. Ardından sinagogun yapılmasına izin verilmiştir. Osmanlı mühendisi Esad Efendi tarafından tasarlanmış ve 1864 yılında tamamlanmıştır.

    Bina kare şeklinde, beyaz Kudüs taşından inşa edilmiş ve 24 metre yüksekliğinde dev bir kubbe ile örtülmüştür.Balkonları Yahudi güçleri tarafından ateş etmek için kullanıldığından1948 savaşı sırasında yıkılmıştır. Yükselen kemerlerden biri 1977'de İsrail tarafından yeniden inşa edilmiştir. Yapı kalıntıları açık müze olarak tutulmuştur. 2000 yılında İsrail, sinagogu 1948 öncesi ile aynı şekil ve boyutlarda yeniden inşa etmeye karar vermiştir. Yenileme çalışmaları 2010 yılında sona ermiştir ve büyük kutlamalarla kullanıma açılmıştır.

    Ayrıntılar

    Ramban Sinagogu

    Sinagog, Yahudi Mahallesi'nin ortasında, Ömer bin Hattab Camii'nin yakınında yer almaktadır.Haham Moshe Bin Nahman'a (Ramban) atfedilmektedir. Sinagog, dört mermer sütunla desteklenen bir kubbeden oluşuyordu. Bu bilgiden birçok Yahudi kaynağında bahsedilmiş olmasına rağmen,Rumban Sinagogunu miladi 1400 yılına kadar gören olmamıştır. 1474 yılında yıkılan sinagog ertesi yıl yeniden inşa edilmiştir. 1588 yılında kapanıncaya kadar kullanılmıştır. Ardından mülkiyeti Yahudi cemaatinin birikmiş borçları nedeniyle özel mülkiyete (Müslüman bir aileye) geçmiştir. 1967 yılına kadar Filistinli bir ailenin malı olarak kalmıştır. Çevre bölgesine el konulduktan sonra restore edilmiştir ve o zamandan beri sinagog olarak kullanılmaktadır.

    Sinagogun uzunluğu 21,5 metre, genişliği 6,7 metre, yüksekliği 7,3 metredir. Kesişen kemerlerle örtülü dört sütunlu bir salondan oluşur (Şu anda kubbe yoktur).Salonun ortasında duaları okumak için kullanılan platform (Bamah) yükselmektedir. Bina günümüzde kültür ve eğitim merkezi olarak kullanılmaktadır. Modern bina eklentileri, tarihi binanın üç katı büyüklüğünde inşa edilmektedir.

    Ayrıntılar